W Krakowie Czyżynach w czasach zaboru austriackiego powstało lotnisko wojskowe na trasie obsługującej pierwszą w Europie regularną pocztową linię lotniczą z Wiednia do Kijowa i Odessy. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę było to lotnisko wojskowe (z dopuszczeniem lotów cywilnych), które zostało rozbudowane i od 1923 roku było drugim co do wielkości lotniskiem w Polsce. W 1938 roku uruchomiono linię międzynarodową Warszawa-Kraków-Budapeszt. Po II Wojnie Światowej lotnisko to obsługiwało loty wojskowe i cywilne do 1963 roku, kiedy zostało zlikwidowane (na rzecz lotniska wojskowego i cywilnego Kraków-Balice). Od 1964 roku Areoklub Krakowski eksponował tu kolekcję samolotów, a od 1967 r. utworzone zostało Muzeum Lotnictwa. W 2010 roku oddano do użytku nowoczesny budynek składający się z trzech ramion (z lotu ptaka tworzą one kształt śmigła samolotowego). Architektura tego budynku zasługuje na szczególną uwagę. Projekt obiektu powstał w berlińskim biurze projektów Pysall-Ruge Architekten.
Samoloty eksponowane w krakowskim muzeum mogą wzbudzić zainteresowanie nie tylko miłośników lotnictwa. 25 samolotów pochodzi z kolekcji Hermana Goringa – Marszałka III Rzeszy, który w czasie I Wojny Światowej był lotnikiem. Duża kolekcja starych samolotów zgromadzonych w Belinie została częściowo zniszczona podczas alianckiego nalotu bombowego w 1943 roku. To co udało się uratować Niemcy zapakowali do wagonów kolejowych i wysłali trzema pociągami na wschodnie tereny Rzeszy. Losy dwu pociągów nie są znane. Trzeci pociąg w 1945 r. polscy żołnierze znaleźli w Kuźnicy Czarnkowskiej k. Poznania. Samoloty z tego pociągu trafiły do krakowskiego muzeum. W muzeum zgromadzono też wojskowe samoloty polskie, brytyjskie, szwedzkie, amerykańskie i rosyjskie (radzieckie). Duża jest też kolekcja samolotów cywilnych. W jednym z hangarów zobaczymy porównanie uzbrojenia lotniczego Układu Warszawskiego i Paktu Nato.

Tekst: Władysław Piwowarczyk
Foto: Kinga Piwowarczyk

2013-11-03